گفتاردرمانی یا آسیبشناسی گفتار و زبان رشتهای از علوم توانبخشی است که به بررسی ماهیت انواع اختلالات گفتار و زبان و نیز روشهای تشخیص و درمان این اختلالات میپردازد. عدهای ارزیابی و تشخیص اختلال در بلع را نیز در حیطه تخصص متخصصان گفتار درمانی میدانند.
گفتار درمانگران به درمان کودکانی میپردازند که در فراگیری زبان مادری یا استفاده صحیح از گفتار دچار مشکل هستند و نیز بزرگسالانی که به دلیلی، توانایی گفتاری خود را از دست دادهاند.
این متخصصین در طول دوران تحصیل با آناتومی و فیزیولوژی اندام گفتار و نیز مباحث زبانشناسی و روانشناسی آشنا میشوند. به همین جهت گفتار درمانی یک رشته بین رشتهای به حساب میآید.
در موارد زیر مراجعه به یک گفتار درمانگر الزامی است:
۱- تاخیر در شروع گفتار در کودکان
۲- اشکال در تلفظ اصوات گفتاری
۳-عدم برقراری ارتباط کلامی یا غیر کلامی از سوی کودک
۴-کم شنوایی یا ناشنوایی
۵-اشکال در درک کلام
۶-اختلال در بلع
۷-در صورت تشخیص بروز هر یک از اختلالات فلج مغزی، اوتیسم، اختلال یادگیری
گفتار درمانی در ایران
در ایران رشته تحصیلی گفتار درمانی از زیرگروههای رشتههای علوم پزشکی محسوب میگردد و در دانشگاههای علوم پزشکی تدریس میشود. در حال حاضر پس از مقطع کارشناسی امکان ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز به طور ناپیوسته وجود دارد.